Konfüçyüs Sözleri

Karanlığa söveceğine, bir mum yak.

Bilen kişiyle dost ol, çünkü seni aydınlatır. Bilgisiz kişiyle dost ol, çünkü sen onu aydınlatırsın. Bilmediğini bilmeyenlerden hemen uzaklaş, çünkü onlar aptaldır, seni de aptallaştırır.

İnsanlar sahip olduklarını küçümser, sahip olamadıklarını önemser.

Eş seçmek, kitap seçmeye benzer; iyi tasarlanmış bir kapak ve cilt ilginizi çekebilir ama içeriği sağlam olmadıkça, sonunu getirmek zordur.

Derin olan kuyu değil, kısa olan iptir.

Kendisinden çok, başkalarından az isteyen bir insan kendini kötülüklerden uzak tutar.

Ya bir yol bul, ya bir yol aç, ya da yoldan çekil.

İnsanlar beni tanımıyor diye üzülmeyeceğim; insanları tanımıyorum diye üzüleceğim.

Hiç kimse başarı merdivenini elleri cebinde tırmanmamıştır.

Değerli bir insan gördüğümüz zaman onun gibi olmayı düşünmeliyiz. Değersiz bir kimseye rastladığımız zaman geri dönmeli ve kendimizi incelemeliyiz.

Aşk, dörtnala giden at gibidir, ne dizginden anlar, ne söz dinler.

Önderler nazik olurlarsa, halkları saygısızlığa cesaret edemez. Önderler adil olurlarsa halkları serkeşliğe cesaret edemez. Önderler güvenilir olurlarsa, halkları yalancılığa cesaret edemez.

Bir yerde küçük insanların büyük gölgeleri varsa, o yerde güneş batıyor demektir.

Eğer kişisel olarak dürüstsen, işler emir verilmeden de yürür. Eğer kişisel olarak dürüst değilsen, emir versen de seni kimse dinlemez.

Gerçek bilgi, insanın ne kadar cahil olduğunu bilmesidir.

Kelimelerin kuvvetini bilmeyen insanlarla esaslı bir konuyu konuşmak mümkün değildir.

Marifet hiç düşmemek değil, her düştüğünde kalkabilmektir.

Nasıl ki elmas yontulmadan mükemmelleşmezse, insan da acı çekmeden olgunlaşamaz.

Alkışı en sessiz şekilde karşılayan, alkışı hak etmiş demektir.

Güzel yeteneklerin dahi olsa, kibirli ve cimriysen, diğer özelliklerine göz atmaya bile değmez.

Kendimize yapılmasını istemediğimiz bir  şeyi, başkasına yapmamalıyız.

Eylemlerinde tutarlı olmayanlarla dostluk edersen, ya çok sınırsız yada çok kısıtlı olursun. Çok sınırsız olanlar çok saldırgandır, çok kısıtlı olanlar çok edilgindir.

Gerçek iyilik, insanın yüreğinden fışkırır. Bütün insanlar iyi doğarlar.

Etraflıca çalış, doğru bir şekilde araştır, dikkatlice düşün, düşündüklerini gözden geçir, ciddi ve samimi bir şekilde uygula.

Adalet kutup yıldızı gibi yerinde durur ve geri kalan her şey onun etrafında döner.

Eğitimli insanlar öncelikle adalete değer verir. Eğitimli insanlar adalet olmadan cesaret sahibi olunca asi olurlar. Küçük insanlar adalet olmadan cesaret sahibi olunca haydut olurlar.

İsteyenler bilgilerini genişletmelidirler. Bilgilerini genişletmek isteyenler önce araştırmalıdırlar.

Bir ülke iyi yönetiliyorsa, yoksulluk ve düşkünlüğün varlığı, utanç verici bir şeydir. Bir ülke kötü yönetiliyorsa, zenginlik ve onur gibi şeylerin varlığından utanç duyulmalıdır.

Küçük avantajların peşinden koşarken büyük  başarılardan olabilirsiniz.

Bir memleketin nasıl yönetildiğini anlamak mı istiyorsunuz, onun müziğine kulak veriniz. Nerede güzel eserlerden oluşmuş bir uyum vardır; orada adalet ve erdem hüküm sürer.

İdare etmek dürüstlük demektir. Sen doğru yönetirsen yanlış olmaya kimse cesaret edemez.

Esinlenmemişse öğretmem, kendini beğenmişse aydınlatmam. İnsanlara bir köşeyi gösterdiğimde, diğer üçünü bulamamışlarsa, tekrar etmem.

Güzelliği sevdiği kadar, erdemi de seven bir insanı daha görmedim.

Eğitimli insanlar adaleti ilke edinir ve onu düzenli bir biçimde yürütür; onu alçak gönüllülükle kurar ve sadakatle gerçekleştirir.

Hiç erişemeyecekmişsin ya da her şeyi yitirecekmişsin gibi çalış.

Konuşmaya değer insanlarla konuşmazsan insanları, konuşmaya değmez insanlarla konuşursan kelimeleri yitirirsin. Sen öyle biri ol ki ne insanları, ne de kelimeleri yitir.

Kelimelerin gücünü anlamadan, insanların gücünü anlayamazsın.

Bir şeyi bildiğin zaman, onu bildiğini göstermeye çalış. Bir şeyi bilmiyorsan, onu bilmediğini kabul et. İşte bu bilgidir.

Her şey bir güzelliğe sahiptir fakat bunu herkes görmez.

Bilmeden hareket edenler vardır; bunu kabullenemem. Çok dinlemek, iyiyi seçmek ve izlemek, çok görmek ve gördüklerini tanımasını bilmek: bu bilgiye çok yaklaşmaktır.

Çizik bir elmas, çizik olmayan bir çakıl taşından daha iyidir.

Bir insanın akıllı davranması için üç yol vardır: Birincisi iyi düşünmektir. Bu en soylusudur. İkincisi, taklit etmektir. Bu en kolaydır. Üçüncüsü, denemiş olmaktır. Bu en acısıdır.

Akıllı insan kimseyle yarışmaz, böylece kimse onunla yarışamaz.

Akıllı kişiler gördüğünde, onlara denk olmayı düşün. Akıllı olmayanlar gördüğünde, içinden kendini düşün.

Okudum, unuttum, gördüm, hatırladım, yaptım, öğrendim.

Bir öğrenci dostluğu sordu. Konfüçyüs dedi ki: Doğruyu konuş ve onları iyi yollara yönelt. Eğer uymazlarsa o zaman dur ve kendini onlar için alçaltma.

Örnek insanlar adaleti anlar. Adaleti anlamayan adaletsiz olur.

Sadakat ve bağlılığı en öne yerleştir; kendin kadar iyi olmayanlarla ilişki kurma ve hata yaptığında değiştirmekten çekinme.

Devlet düzen içinde yönetildiğinde ancak dünyada barış tesis edilebilir.

Elde edilecek bir çıkarı olduğu halde adaleti düşünen, tehlike karşısında hayatını hiçe sayan ve eski taahhütlerini unutmayan insan mükemmel bir insandır.

Eğitimli insanlar yapabileceklerinden fazlasını söylemeye utanırlar.

Dinsel erdem, insanlığı sevmekle olanaklıdır. Bu sevgi hissi, aileden toplumdan hükümete dek karşılıklı olarak uzamalıdır.

Öğretmek iki kere öğrenmek demektir.

Erdemli olanların söyleyecek sözleri vardır, ama söyleyecek sözleri olanların tümünde erdem yoktur. İnsancıl olanlar cesaretlidir, ama cesaretli olanların tümü insancıl değildir.

Üç çeşit dost yararlı, üç çeşidi ise zararlıdır. Dostlar dürüst, içten ya da bilgili oldukları zaman yararlıdırlar. Sahteci, yaltaklanmacı ya da fırsatçı olduklarında ise, zararlıdırlar

Uzağı düşünmeyen adam, acıyı yanı başında bulur.

Onlara başkanlık ederken saygınlığı eksik etme ki ciddi olsunlar. Babaca ve şefkatli ol ki, sadık olsunlar. İyiyi teşvik et, acemiye öğret ki hevesli olsunlar.

Düşünmeden öğrenmek yitirilmiş bir emektir.

Akıllı insanlar kendilerini heyecana kaptırmazlar, faziletli olanlar kuşku içinde olmazlar; cesur olanlar hiçbir şeyden korkmazlar.

Güler yüzlü olmayan bir kişi, dükkan açmamalıdır.

Dürüstlere değer ver onları çarpıkların üzerinde tut, böylelikle çarpıkların düzelmesini sağlayabilirsin.

Bir kişiye iyilik yapmak istiyorsan ona balık verme balık tutmayı öğret.

Eğitimli insanlar yolunda, benim muktedir olamadığım üç şey vardır: insanca olanlar kaygılanmaz; bilenlerin aklı karışmaz; cesurlar korkmaz.

Hata yapmak bir şey değildir, hata yaptığını unutmak kötüdür.

Bildiğini bilenin arkasından gidiniz, bildiğini bilmeyeni uyarınız, bilmediğini bilene öğretiniz, bilmediğini bilmeyenden kaçınız.

İnsanların umutlarıyla oynama, belki tek sahip oldukları şey odur.

Eğitimli insanlar kendilerinde ararlar, küçük insanlar başkalarında ararlar. Yapılmış olanın üzerine konuşma; bitmiş olan üzerine yeniden gösteri yapmaya kalkışma; olmuş olanı eleştirme.

Onu incitmek zorunda kalsan dahi asla ihanet etme.

Sana bir şeyi nasıl bilebileceğini öğreteyim mi? Bildiğin zaman bildiğini anla, bilmediğin zaman ise bilmediğini anla.

Susmak, insanı ele vermeyen sadık bir arkadaştır.

Eğitimli insanlar başkalarında iyi olanı beslerler, kötü olanı değil. Küçük insanlar ise tersini yaparlar.

Cahillik aklın gecesidir, ama aysız ve yıldızsız bir gece.

Bilgi insanı şüpheden, iyilik acı çekmekten, kararlı olmak korkudan kurtarır.

Duyduğumu unuturum, gördüğümü hatırlarım, yaptığımı anlarım. 

İyi insan, güzel söz söyleyen değil, söylediğini yapan ve yapabileceklerini söyleyen adamdır.

Az konuşmaktan pek az, çok konuşmaktan sık sık pişman olunur.

Evinizin eşiğini temizlemeden komşunuzun damındaki karlardan şikâyet etmeyiniz.

Örnek insanlar yumuşak huyludur ve öfkeden kaçınır.

Bilgiye sahip olarak doğmuş birisi değilim. Öğretmeyi seviyorum ve öğrenmeye çalışıyorum.

Eskiyi canlandır, ama yeniyi de bil, o zaman öğretici olabilirsin.

Kendine karşı kılı kırk yararsan, başkalarına karşı bağışlayıcıysan düşmanlığı uzaklaştırırsın.

Arsız güçlü olunca, haklıyı suçlu çıkarır.

Düşünmeden incelersen kör sayılırsın; incelemeden düşünürsen tehlikedesindir.

İnsanları niçin öldürüyorsunuz, biraz bekleyin zaten ölecekler.

Olgun insan güzel söz söyleyen değil, söylediğini yapan ve yapabileceklerini söyleyen kişidir.

Hiç bir şey eyleme geçen cahillik kadar korkunç olamaz.

Başarı, her şeye hazırlıklı olmaktır ve hazırlıklı olmadığınızda başarısızlık kaçınılmazdır.

İyiliği, hiçbir şahsi menfaat gözetmeden, sırf iyilik olsun diye yapmalıyız.

Bir şeyin haklı olduğunu bildiğin halde, o şeyden yana çıkmazsan, korkaksın demektir.

Düşünmeden öğrenmek faydasız, öğrenmeden  düşünmek tehlikelidir.

Güçlü olan, zayıf yanını herkesten iyi bilendir; daha güçlü olan ise zayıf yanına hükmedebilendir.

Ben bir şey bilerek doğmadım, eskiye düşkündüm ve onu şevkle aradım.

Bir ülkede adaletin varlığı kişinin kendini özgürce ifade etmesinden anlaşılır. Bir ülkede adaletsizliğin varlığı ise kişilerin başına buyruk davranışından anlaşılır. İyi insanlar sorunları önlemek için çaba sarf ederler.

İnsanca olana gelince, onlar kendilerini kurmaya çalışırken başkalarını da kurmuşlardır. Kendileri de başarmak isterken başkalarının başarılı olmasına yardım etmişlerdir. Yakından ders çıkartabilirler. Bunlara insancıllığın yöntemleri denebilir.

Bende bir yumurta var. Sende bir yumurta var. Eğer, sen bana bir yumurta verirsen, ben sana bir yumurta verirsem, yine sende bir yumurta Bende bir yumurta olur. Şayet, sende bir bilgi var. Bende bir bilgi var. Ben sana bir bilgi verirsem, sen bana bir bilgi verirsen, sende iki bilgi, Bende iki bilgi olur.

Araştırma yapıldığı zaman ancak bilgi artırılabilir; bilgi artırıldığında ancak istek samimi olabilir; istek samimi olduğunda ancak akıl ıslah edilebilir; akıl ıslah edildiğinde ancak özel yaşam iyileştirilebilir; özel yaşam iyileştirildiğinde ancak aile yapısı düzeltilebilir. Aile yapısı düzeltildiğinde ancak devlet düzen içinde yönetilebilir.

İnsanlar servet ve rütbeyi arzular, ama bunlar doğru bir biçimde elde edilmemişse kalıcı olmazlar. İnsanlar yoksulluk ve düşkünlükten hoşlanmazlar, ama doğru davranmazlarsa bundan kurtulamazlar. Eğer örnek insanlar insancıllıktan uzaklaşırlarsa bu nitelemeye nasıl hak kazanırlar? İdeal insanlar hiçbir zaman insancıllıktan sapmazlar; aceleleri olduğu zaman da, kargaşa içinde bulundukları zamanda ona bağlı kalırlar.

Mutlu olmak için içinde bulunduğunuz andan daha iyi bir zaman olduğuna karar vermek için beklemekten vazgeçin. Mutluluk bir varış değil, bir yolculuktur. Pek çokları mutluluğu insandan daha yüksekte ararlar, bazıları da daha alçakta. Oysa mutluluk insanın boyu hizasındadır.